İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) “Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” 2018 yılı araştırmasında üretimden satış büyüklüğüne nazaran en büyük kuruluş 413,7 milyon TL ile Bilkont Dış Ticaret ve Dokumacılık oldu.
İSO, “Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” araştırmasının 2018 yılı sonuçlarını açıkladı. Araştırmaya nazaran, İSO İkinci 500 şirketleri, 2017 yılının akabinde 2018 yılında da üretimden net satışlarda yüksek bir performans sergiledi.
Bir tarafıyla Türkiye’nin KOBİ ölçeğindeki şirketlerinin röntgenini ortaya koyan İSO İkinci 500, 2018 yılında üretimden net satışlarını yüzde 27,8 üzere epeyce güçlü bir artışla 107,6 milyar TL’den 137,5 milyar TL’ye yükselti. Bu artış 2017 yılında da yüzde 30,9 üzere epey yüksek bir oranda gerçekleşmişti.
2018 yılı Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasında üretimden satış büyüklüğüne nazaran en büyük kuruluş 413,7 milyon TL ile Bilkont Dış Ticaret ve Dokuma oldu. Bu kuruluş 2017 yılında İSO İkinci500’de 63. sırada iken, 2018 yılında birinci sıraya yükselme başarısı gösterdi.
İkinci sırada 412,4 milyon TL ile ORMA Orman Mahsulleri yer aldı. ORMA Orman Mahsulleri, 2017 yılında İSO İkinci 500 sıralamasında 13. sırada yer almıştı. Araştırmanın üçüncüsü ise 411,6 milyon TL’lik üretimden satışları ile Erişler Yem oldu. Bu kuruluş, 2017 yılında İSO İkinci 500’de 43. sırada yer almıştı.
2017 yılında, 309,4 milyon TL ile 145,2 milyon TL ortasında üretimden net satış yapan şirketlerin girebildiği İSO İkinci 500’ün 2018 sıralamasında bu bant 413,7 milyon TL ile 177,8 milyon TL ortasında oluştu.
– İhracat yapan firma sayısı artış eğiliminde
İSO İkinci 500 kapsamındaki olumlu gelişmelerden biri de ihracat yapan firma sayısındaki artış eğilimi oldu. Çalışmanın yapıldığı birinci yıl olan 1997’de ihracat yapan firma sayısı 407 iken, 2018’e gelindiğinde bu sayının 451’e yükseldiği görülüyor. Bu da İSO 500’de olduğu üzere İSO İkinci 500’de de yer almak için ihracat yapmak kıymetli bir kriter olduğu görülüyor.
İSO İkinci 500’ün bu yıl dikkat çeken ve gelecek ismine katma kıymeti yüksek, nitelikli ve teknoloji odaklı üretim ismine umut veren sonuçlarından biri Ar-Ge yapan şirket sayısındaki istikrarlı artışın devam etmesi oldu.
Ar-Ge yapıyor olmak, neredeyse birinci 1000 şirket ortasına girmenin değerli kriterlerinden biri haline gelmiş bulunuyor. İSO İkinci 500 şirketleri içinde Ar-Ge yapanların sayısı bir evvelki yıla nazaran 30 şirket artarak 188’den 218’e yükseldi. Bu sayı 2012 yılında 151 olarak gerçekleşmişti. İSO 500’deki Ar-Ge yapan şirketlerin sayısı da 2018 yılında kayıtlara 276 şirket olarak geçmişti.
– İSO İkinci 500 ve Temel Göstergeler
Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasının 2018 yılı sonuçlarına bakıldığında birçok göstergede İSO 500 ile benzerlikler dikkati çekiyor. Bilhassa finansal göstergelerde bu benzerlik belirginleşiyor. İSO İkinci 500 şirketleri de, tıpkı İSO 500 şirketleri üzere temel faaliyetlerinden kazandıklarını, finansman sarfiyatı olarak kaybediyorlar.
İSO İkinci 500’ün görece olumlu mali göstergelerine örnek olarak, borç/özkaynak dağılımında, evvelki yıla nazaran daha istikrarlı bir imgenin ortaya çıkması gösterilebilir. 2017 yılında yüzde 66,2 borç, yüzde 33,8 özkaynak olarak gerçekleşen borç/özkaynak münasebetinde borçların hissesi 2018’de 62,4’e gerilerken özkaynakların hissesi yüzde 37,6’ya çıktı.
Borçlanma panoramasına bakıldığında, İSO İkinci 500’de bilhassa kısa vadeye bir geçiş olduğu dikkati çekiyor. Bu durumun İkinci 500 şirketlerinin uzun vadeli borçlanma kabiliyetlerinin daha düşük olmasından kaynaklandığı söylenebilir.
– FAVÖK’te 2018’de de sıçrama yaşandı
İSO İkinci 500’ün yıllara nazaran üretimden satışlar performansına bakıldığında, 2012-2016 periyodunda görülen zayıf büyümenin, 2017 yılında yerini gerçek büyümeye bıraktığı görülüyor. Üretimden satışlarda 2018 yılında da gerçek büyüme eğilimi devam etmekle birlikte, artış oranı bir evvelki yılın altında kaldı. 2017 yılında yüzde 17 olan üretimden satışlardaki gerçek büyüme, 2018 yılında yüzde 6,2’ye geriledi.
2018 yılında İSO İkinci 500’ün faaliyet karı oranı yüzde 12,1 olarak gerçekleşti. Böylelikle 2017 yılında yüzde 10,3 olan orana nazaran faaliyet karlılığında 1,8 puan düzgünleşme yaşandı. Toplam faaliyet karı büyüklüğü ise yüzde 51,7 üzere yüksek bir oranda artarak, 2017 yılında 12,5 milyar TL iken 2018 yılında 19 milyar TL’ye yükseldi.
İSO İkinci 500’ün faiz, amortisman ve vergi öncesi karında (FAVÖK) 2017 yılının akabinde, 2018 yılında da sıçrama yaşanması dikkati çekti. 2017 yılında 16,6 milyar TL olan FAVÖK, 2018 yılında yüzde 39,8 oranında artarak 23,2 milyar TL’ye yükseldi. Faiz, amortisman ve vergi öncesi kardaki gerçek artış, yüzde 16,2 ile yüksek gerçekleşti.
Vergi öncesi kar ve ziyan toplamı ise 2017 yılında 7,4 milyar TL iken, 2018 yılında yüzde 21,5 oranında artarak 9 milyar TL’ye yaklaştı. Birebir yılda vergi öncesi kar ve ziyan toplamındaki gerçek artış yüzde 1 oldu.
sürecek…
