İnşaat Gereçleri Sanayi Bileşik Endeksi, ikinci çeyrekte, bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 2,7 geriledi.
Türkiye İnşaat Materyali Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay sistemli olarak yayınlanan İnşaat Materyalleri Sanayi Bileşik Endeksi’nin Haziran 2019 sonuçları açıklandı.
Buna nazaran, gerilemenin haziran ayında da devam ettiği Bileşik Endeks’in ikinci çeyrek bilgilerine nazaran, inşaat materyalleri endüstrisi bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 2,7 küçüldü. Geçen yılın birebir çeyreğine nazaran küçülme yüzde 23,9 oldu.
Endekste, gelecek üç aya ait alınan ihracat siparişleri ise haziran ayında artış gösterdi. Gelecek üç ayın üretim beklentisi de hudutlu ölçüde artarken, kesimin bilhassa ihracat siparişlerine dayalı üretim konusunda optimistlik içinde olduğu görüldü. Ayrıyeten kesime yönelik hazırlanan “barter” datalarına nazaran, yılın ikinci çeyreğinde inşaat gereçleri satışlarında “barter” uygulaması sanayicilerde azaldı, bayilerde arttı.
İnşaat gereçleri endüstrisinde haziran dahil ikinci çeyrekteki aylar, faaliyetler açısından en canlı ve endekslerin de tepe yaptığı aylar olmasına karşın, Bileşik Endeks 2019 yılı haziran ayında da geriledi.
Böylece inşaat gereçleri endüstrisi yılın ikinci çeyreğini daralma ile kapattı. İnşaat Gereçleri Sanayi Bileşik Endeksi, haziran ayında 1,65 puan geriledi. Bileşik Endeks ikinci çeyrek sonunda birinci çeyrek sonuna nazaran 3,39 puan gerileme gösterdi. Böylelikle Bileşik Endeks, haziran ayı prestijiyle bir yıl öncesinin 22,91 puan altına düştü.
– Faaliyetler uzun bayram tatili tesiri ile geriledi
İnşaat materyalleri endüstrisinde faaliyetler, haziran ayında değerli ölçüde daraldı. Uzun bayram tatili tesiri ile azalan çalışma gün sayısı daralmada ana etken oldu. Alt faaliyet alanlarının tamamında küçülmeler yaşandı. Faaliyetlerde ayrıyeten yaşanan bekle-gör periyodu de tesirli oldu.
Faaliyet Endeksi haziran ayında bir evvelki aya nazaran 3,4 puan geriledi. Yurt içi satışlar haziran ayında değerli ölçüde düştü. İhracatta haziran ayında hudutlu bir düşüş yaşandı. Kısa çalışma günlerine karşın ihracat daha az etkilendi. Üretimde de sert bir düşüş gerçekleşti. Cirolar haziran ayında iç ve dış satışlardaki düşüşe bağlı olarak geriledi.
Güven Endeksi’nde yılın ikinci çeyrek devrinin tamamında gerileme yaşandı. İnanç kaybı nisan ve mayıs aylarından sonra haziran ayında da hudutlu ölçüde devam etti. Haziran ayında faaliyetlerdeki daralma ile belirsizlikler itimadı olumsuz etkiledi. İtimat düzeyi haziran ayında bir evvelki aya nazaran 0,7 puan düştü. 2019 yılı haziran ayı itimat düzeyi, 2018 haziran ayı düzeyinin 17,8 puan altında gerçekleşti.
Türkiye iktisadı ile inşaat gereçleri endüstrisine ait itimat en düşük düzeylerine geldi. Yurt içi pazarlarda haziran ayında inanç düştü. İhracat pazarlarında ise itimat haziran ayında yükselen tek alan oldu. İnanç Endeksi, iktisat ve siyasetteki belirsizliklere bağlı olarak en düşük düzeylerine indi. İnanç artışı belirsizliklerin ortadan kalkmasına bağlı hale geldi.
– Beklentilerdeki gerileme tasaları de yansıtmaya başladı
Beklenti Endeksi, haziran ayında hudutlu ölçüde geriledi. Beklentiler, zayıf faaliyetler ve ortaya çıkan siyasi ve ekonomik belirsizliklerden ötürü geriledi. Beklentilerdeki zayıflama ihtiyatlı bir bekle-gör devrinden çok giderek uzun müddetli sakinlik tasalarını yansıtmaya başladı.
Beklenti Endeksi, haziran ayında bir evvelki aya nazaran 1,1 puan düştü. Beklentiler geçen yılın haziran ayının 23,1 puan altına indi. İnşaat gereçleri endüstrisine ait beklentiler haziran ayında zayıfladı. Gelecek üç aya ait alınan yurt içi siparişlerde düşüş yaşandı.
Gelecek üç aya ait alınan ihracat siparişleri ise haziran ayında artış gösterdi. İhracat siparişlerinde artış hızlandı. Gelecek üç ayın üretim beklentisi de sonlu ölçüde artış gösterdi. Dalın, bilhassa ihracat siparişlerine dayalı üretimde optimistlik içinde olduğu tespit edildi. Yılın geri kalanında beklentilere, risklerde yaşanacak gelişmelerle iktisatta ve inşaat kesiminde alınacak yeni tedbirlerin taraf vereceği görüldü. Mevcut beklentiler ihtiyatlı bir iyimserliğin yanı sıra telaşları de yansıtmaya başladı.
– Satışlarda “barter” uygulaması sanayicilerde azaldı, bayilerde arttı
İnşaat dalında üreticiler ve satış kanalları (toptan, perakende ve bayiler) ile müteahhitler ortasında inşaat gereçleri tedarikinde yeni ödeme usulleri kullanılması giderek kalıcı hale geliyor. Bunların başında da “barter” geliyor. Barter dataları, “üreticiler ile müteahhitler” ve “satış kanalları ile müteahhitler” ortasında olmak üzere iki küme altında hazırlanıyor.
2019 yılı ikinci çeyrekte, inşaat gereci üreticileri ile müteahhitler ortasındaki barter uygulama sonuçlarında öne çıkan 4 eğilim şöyle:
“İnşaat gereçleri üreticilerinin yüzde 26,4’ü 2019 ikinci çeyrekte materyal satışında barter teklifi ile karşılaştı. Barter teklifi oranı ikinci çeyrekte gerilemeye devam etti. İnşaat materyalleri üreticilerinden yüzde 3,8’i 2019 ikinci çeyrekte satışlarında barter formülünü kullandı. Satışlarında 2019 yılı ikinci çeyrek devrinde barter tekniğini kullandığını belirten inşaat gereci üreticilerinin yüzde 75’i, barter satışlarının toplam satışları içindeki hissesinin yüzde 1-9 ortasında gerçekleştiğini, yüzde 25’i ise barter satışlarının toplam satışları içindeki hissesinin yüzde 10-25 aralığında olduğunu belirtti. Üreticilerin yüzde 34,4’ü kabul etmedikleri barter teklifleri nedeniyle iş kaybına uğradı. İş kaybı oranı 2019 yılı ikinci çeyreğinde değerli bir gerileme gösterdi.”
– İş kaybı oranı birinci çeyreğe nazaran kıymetli ölçüde arttı
Satış kanalları ile müteahhitler ortasındaki barter uygulama sonuçlarına nazaran ise şu 4 eğilim öne çıkıyor:
“Satış kanallarının yüzde 71’i 2019 ikinci çeyrekte materyal satışında barter teklifi ile karşılaştı. Yılın ikinci çeyreğinde barter teklifi oranı birinci çeyreğe nazaran 2,0 puan arttı. Satış kanallarının yüzde 22,6’sı 2019 ikinci çeyrekte satışlarında barter formülünü kullandı. İkinci çeyrekte birinci çeyreğe nazaran barter yapanların oranı hudutlu ölçüde arttı. Satışlarında barter prosedürünü kullandığını belirten satış kanallarının yüzde 60’ı barter satışlarının toplam satışları içindeki hissesinin yüzde 1-9 aralığında gerçekleştiğini, yüzde 10’u barter satışlarının toplam satışları içindeki hissesinin yüzde 10-24 aralığında olduğunu, yüzde 30’u ise barter satışlarının toplam satışları içindeki hissesinin yüzde 50’nin üzerine çıktığını belirtti. Satış kanallarının yüzde 84’ü kabul etmedikleri barter teklifleri nedeniyle iş kaybına uğradı. İş kaybı oranı birinci çeyreğe nazaran değerli ölçüde arttı.”
