Suriye’ye petrol taşıdığı iddia edilen İran tankeri Cebelitarık’ta durduruldu

İngiltere ordusuna bağlı kuvvetler, Avrupa Birliği (AB) yaptırımlarını delerek İran’dan Suriye’ye ham petrol taşıdığı öne sürülen bir tankeri Cebelitarık Boğazı’nda durdurdu.

İngiltere’ye bağlı Cebelitarık özerk idaresi yaptığı açıklamada, Grace 1 isimli tankerin Suriye’deki Banyas rafinerisine ham petrol taşıdığına dair emniyetli bilgiler olduğunu belirtti.

Başbakan Fabian Picardo, “Bu rafineri Avrupa Birliği’nin Suriye’ye yönelik yaptırımlarına tabi olan bir kurumun malı” dedi.

Picardo, talebi üzerine operasyonun İngiltere Deniz Kuvvetleri’nin de iştirakiyle gerçekleştirildiğini duyurdu.

Veri şirketi Refinitiv tarafından paylaşılan rota bilgilerine nazaran, Grace 1 Akdeniz’e Mısır’ın Süveyş Kanalı’ndan çok Afrika kıtasını güneyden dolaşarak geldi.

Reuters’a nazaran 300 bin tonluk Panama bandıralı tanker, Singapur merkezli IShips Management Pte Ltd. Şirketi tarafından yönetim ediliyor.

Reuters’ın elde ettiği bir bilgiye nazaran petrol, tankere İran kıyılarında dolduruldu, lakin bir dokümanda petrolün komşu Irak’tan geldiği belirtiliyor.

AB’nin Suriye’ye yönelik yaptırımları, 2011’de Beşar Esad’ın ülke içerisindeki demokrasi yanlısı protestoları bastırma teşebbüsünden kısa bir müddet sonra yürürlüğe girmişti.

İngiliz hükümeti operasyonu memnuniyetle karşıladı.

İngiltere Başbakanı Theresa May, “Suriye rejimine dönük AB yaptırımlarını yerine getirmeye yönelik bu kararlı teşebbüsü memnuniyetle karşılıyoruz ve bu sabah operasyonu muvaffakiyetle yürüten Cebelitarık yetkililerine takdirlerimizi sunuyoruz” dedi.

May kelamlarını, “Bu, yaptırımların ihlâlinin kabul edilemez olduğuna dair açık bir ileti yolluyor” formunda sürdürdü.

Perşembe sabahı düzenlenen operasyonun, ABD’nin İran’ın ham petrol satışını tüm dünyada durdurmak istemesiyle irtibatlı olabileceği yorumları yapılıyor. Tahran, Beyaz Saray’ın bu tavrını “ekonomik savaş” olarak nitelendiriyor.

AB birinci kere yaptırımlar kapsamında bir tanker durduruyor

Reuters haber ajansı, AB yetkililerinin birinci sefer 2011’den beri yürürlükte olan yaptırımları ihlâl gerekçesiyle bir tankeri durdurduğuna dikkat çekiyor.

İş beşerlerine yaptırımlarla ilgili danışmanlık veren hukuk şirketi Pillsbury Winthrop Shaw Pittmaniın ortaklarından Matthew Oresman, “AB birinci kere bu kadar kamuoyuna açık ve saldırgan bir yol izliyor. NATO üye güçlerinin de dahil olduğunu düşünecek olursak, operasyonun bir halde ABD ile koordineli halde yürütüldüğünü düşünüyorum” dedi.

Bunun Suriye ve İran’ın yanı sıra ABD’ye de bir bildiri olmasının ihtimal dahilinde olduğunu söyleyen Oresman, “Bu ileti da Avrupa’nın, yaptırımları uygulamaya koymayı ciddiye aldığı ve İran’ın devam eden nükleer müzakerelere ait tansiyonu tırmandırma siyasetine karşılık verebileceği” dedi.

ABD Lideri Donald Trump’ın geçen yıl çok uluslu nükleer mutabakattan çekilmişti ve İran’ın ham petrol ticaretine ait yeni yaptırımlar getirmişti. Reuters, bu yaptırımlar nedeniyle ham petrol pazarından dışlanan Tahran’ın alternatif pazar arayışına girmiş olabileceğini kaydediyor.

Washington’ın bu adımının akabinde İran, 2015 yılında imzaladığı nükleer muahedede belirlenen 300 kilogramlık düşük oranda zenginleştirilmiş uranyum stok sonunu aştığını duyurmuştu.

Cebelitarık Boğazı’nda yaşanan bu olay AB ülkelerinin İran’a yönelik tavırları açısından da kıymet taşıyor.

Avrupa Birliği ülkeleri İran’a nükleer mutabakat şartlarını yerine getirmeye devam etmesi için ham petrollerini ihraç edebileceği yeni rotalar bulma konusunda kelam vermişti, lakin şimdiye kadar ABD yaptırımlarının yol açtığı problemleri hafifletmekte başarısız oldu.