Bu hafta ABD’de açıklanacak olan istihdam raporu, ABD merkez bankası Fed’in faiz indiriminden kaçınması ya da tahminen de çok daha güçlü bir adım atması için yer hazırlayabilir.
Piyasa şimdilerde, Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) bu ay gerçekleştireceği toplantıda çeyrek baz puandan biraz daha fazla bir gevşemeye gidebileceğini fiyatlıyor. Bu fiyatlama, 25 baz puanlık bir faiz indiriminin neredeyse kesin, 50 baz puanlık bir indirimin ise bir mümkünlük olduğunu işaret ediyor. Bu durum Cuma günü, istihdam raporunun görüş birliğine varılan varsayımlardan uzak çıkması halinde süratli bir halde değişebilir ve analistlerin ve yatırımcıların görüşlerini tekrar ayarlamalarına sebep olabilir.
Ekonomistlerin iddialarının medyanına nazaran, tarım dışı istihdamdaki artışın Haziran ayında 164,000’e sıçraması bekleniyor. İşsizlik oranının yüzde 3.6 ile yarım yüzyılın en düşük düzeyinde kalması öngörülürken, fiyatların muhtemelen evvelki aya nazaran yüzde 0.3 ve geçen yılın birebir devrine nazaran ise yüzde 3.2 artarak Mayıs verisine nazaran ilerleme olduğunu işaret edeceği düşünülüyor.
Raporun güzel çıkması Fed’in beklemede kalmasına neden olabilir ve ABD Hazine tahvil faizlerinin yükselmesine yol açar. Bunun sonucu, yatırımcıların sağlıklı bir işgücü piyasasından ötürü daha olumlu bir ekonomik duruma karşı hareket edecek olsalar bile pay senetlerini aşağı çekebilir. Öbür taraftan, datanın berbat çıkması Hazine tahvil faizlerinin daha da düşmesine ve ayrıntılara bağlı olarak, riskli varlıklara yönelmeye neden olabilir.
Piyasalar ayrıyeten, bu bilginin Bağımsızlık Günü’nden çabucak sonra, birden fazla yatırımcının haftasonunu da dahil ederek tatilini uzattığı bir periyotta açıklanacak olmasından ötürü daha da volatil olabilir. Fed Lideri Jerome Powell, kendi açısından, geçen ay yaptığı açıklamada, “Sadece bir istihdam verisine bakmaktan hoşlanmıyoruz. Üç ila altı aylık periyodun ortalamasına bakmayı tercih ediyoruz” dedi.
Önceki ayların revizyonları dahil rapordaki bir dizi hareketli modül dikkate alındığında , çok sayıda permütasyon mümkün, lakin aşağıda dört geniş senaryoya ve bunların hem merkez bankası hem de piyasalar için ne mana tabir ettiğine yer verildi:
1. Büyük Başarı
Senaryo: Tarım dışı istihdam artışı 200,000’i geçer, işsizlik düşer, fiyatlar varsayımları aşar.
Fed görünümü: Muhtemelen Temmuz’da hareketsiz kalacak. Lakin bu, Bank of America Corp. ABD iktisadı lideri Michelle Meyer’e nazaran, yetkililerin “faiz indirimine ait piyasa beklentilerine karşı başarılı bir formda geri adım atmasına” bağlı.
Karşı durum: Şayet bu sayı nitekim güçlü değilse, yani 300,000 ya da daha yüksek istihdam artışını göstermiyorsa, Wells Fargo & Co. kıdemli ekonomisti Bullard’a nazaran, Fed “halen beklenenden daha âlâ çıkan bu sayısı nasıl yorumlayacakları konusunda çok ölçülü ve tedbirli” olacak. Bullard ayrıyeten Fed’in yalnızca bir sayıya değil, trendlere baktığını kelamlarına ekledi.
Piyasa yansısı: Temmuz ayında yarım puanlık indirimini unut. QMA LLC. portföy yöneticisi ve idari yöneticisi Ed Campbell’a nazaran, ABD Hazine tahvilleri düşebilir ve bunun sonucu faizler yükselebilir. Fakat pay senetleri, güçlü bir iktisadın olumlu noktalarının Fed’in gevşemeye gitme mümkünlüğünün azalmasından ötürü ortaya çıkacak olumsuz noktaları dengelemesinden ötürü karışık seyredebilir.
2. Beklenene Yakın
Senaryo: Tarış dışı istihdam 140,000 ila 185,000 artar, işsizlik değişmeden yüzde 3.6 düzeyinde kalır ve fiyatlar kestirimlere paralel çıkar.
Fed görünümü: Birçok ekonomist bu durumda hala, siyaset yapıcıların ticaret meçhullüğü, cansız işletme yatırımları ve dingin enflasyon ortamında sigorta aramaları ile birlikte, çeyrek puanlık bir indirim beklerler. NatWest Markets kıdemli ABD ekonomisti Kevin Cummins, bu durumda, Temmuz ayında bir faiz indiriminden feragart etmek için “çıtanın oldukça yüksekte olduğunu” söyledi.
Karşı durum: Bu durum, Fed’i beklemede tutmak için, iş gücü piyasasının güçlü olduğunun kâfi bir işareti olabilir, lakin ticaret ve enflasyona ait telaşlar hala Fed’i bir faiz indirimine yöneltebilir. Amherst Pierpont Securities LLC baş ekonomisti Stephen Stanley, “Eğer Fed gevşiyorsa, yalnızca işgücü piyasasından ötürü gevşemiyor” dedi.
Piyasa reaksiyonu: JPMorgan ETFs global piyasa stratejisti Samantha Azzarello, pay senetlerinde muhtemelen bir ferahlama rallisi olabileceğini söyledi. BMO Capital Markets faiz stratejisi Jon Hill’e nazaran ise, Hazine tahvil faizleri bu senaryoda, yarım baz puanlık faiz indiriminin düşük fiyatlandığı dikkate alındığında, muhtemelen yavaşça gevşeyecek.
Bloomberg ekonomistleri ne söylüyor;
“100,000’in altında bir artış Fed’i yakın vakitte bir faiz indirimine gitme yoluna sokarken, Bloomberg Economics’in projeksyionuna (150,000) yakın bir sonuç, genişlemenin daha yavaş ve daha düşük ölçekte olmasına yol açacaktır”
— Carl Riccadonna, Yelena Shulyatyeva ve Eliza Winger
3. Kapsamlı Zayıf
Senaryo: 100,000 altında istihdam artışı, isşizlik oranı yükselir, fiyatlar beklentilerin altında.
Fed görünümü: İşgücü piyasasında kaydadeğer çatlaklarla birlikte, yarım puanlık bir indirim daha mümkün hale gelir. Oxford Economics kıdemli ABD ekonomisti ve şu anda çeyrek puanlık bir indirim bekleyen Lydia Boussour, “Bu durum tahminen iktisatta meydana gelen yavaşlamanın aslında bizim algıladığımızdan daha keskin olduğunu işaret edebilir” dedi.
Karşı durum: ABD ile Çin ortasındaki ticaret ateşkesi potansiyel olarak bir ölçü Haziran göstergelerine yansımayan ferahlama getirebilir. Ve Fed’in 31 Temmuz’daki toplantısında karar almasına dek 3 haftadan fazla bir müddet var. Bu devirde tüketici harcamaları, enflasyon ve bölgesel imalat dalı beklenti dataları açıklanacak.
Piyasa reaksiyonu: Manulife Investment Management baş ekonomisti Frances Donald, “Tahvil piyasaları halihazırda berbat haberleri bir ölçüye kadar fiyatladı, fakat pay senedi piyasaları bunu yapmadı,” dedi ve (bu senaryonun) pay senetleri için bir dönüm noktası olamayacağını, lakin pay senedi yatırımcılarının biraz daha sonlu olabileceğini kelamlarına ekledi.
4. Beklenmedik Durum
Senaryo: Sıkılaşan bir işgücü piyasası. İstihdamda zayıf bir artış, lakin işsizlik düşer ve fiyatlar iddialar aşar.
Fed görünümü: Dikkatler, merkez bankası toplantısına yaklaşılan haftalardaki öbür datalara çevrilebilir.
Karşı durum: Ticaret tansiyonu ve iktisattaki kademeli yavaşlama dikakte alındığında, bir faiz artırımı hala gelebilir. Oxford Economics’ten Boussour, “Tüm bu çapraz akıntılar hala yerli yerinde duracak ve bunun Fed için bir kaygı ögesi olacağını düşünüyorum” dedi.
Piyasa reaksiyonu: TD Ameritrade trader strateji müdürü Shawn Cruz’a nazaran, pay senetleri faiz indirimine ait azalan beklentilerden ötürü düşebilirken, tahvil piyasasının son devirde bu kadar ralli yapmasının akabinde bir ölçü satış dalgası ile karşılaşabileceğini kaydetti.