Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Lideri Murat Çetinkaya, 6 Temmuz tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 2019/159 sayılı karar ile vazifeden alındı. Çetinkaya’dan boşalan vazifeye Lider Yardımcısı Murat Uysal atandı.
Yeni Merkez Bankası Lideri Murat Uysal, atama kararının akabinde değerlendirmede bulundu. Uysal, “Para siyasetleri araçlarını bağımsız olarak uygulamaya devam edeceğim. Uygulanacak siyasetlerle ilgili irtibat kanallarını üst seviyede kullanacağım” dedi.
Haber akışının akabinde Dolar Türk Lirası karşısında, sert yükseldi. Sonrasında ise dolar karşısındaki kaybının bir kısmını geri alan TL, 5.74’e geriledi. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, haftaya yüzde 1,53 düşüşle 98.106,02 puandan başladı.
Bloomberg HT’ de birinci Kelam programına katılan Deniz Yatırım Stratejisti Orkun Gödek bu kararın piyasa üzerindeki tesirinin sonlu olacağını ve fiyatlamanın kısa süreceğini öngördü.
Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu ise mevzuya ait, “Para siyasetinin biçimi gidişatı konusunda bekleyip görmek gerek, ancak piyasanın bir beklentisi olacak. O beklentiyi test etmeye çalışacak. Geçtiğimiz yıl Ağustos ayında yaşadığımız volatilitenin akabinde üç şey TL’de görece istikrarın sağlanmasına katkıda bulunmuştu. Bir tanesi ABD-Türkiye ilgilerinde olağanlaşmanın sağlanması, Yeni İktisat Programının aşikâr bir kredibilite sağlaması ve birebir vakitte Merkez Bankası’nın güçlü bir faiz artırımı idi. Bunların ehemmiyet sırası değişebilir lakin Merkez Bankası’nın devreye girmesi çok kıymetli olmuştu. Bu bahislerin hassas olduğu bir devirde burayı da hassas hale getirmek elbette önümüzdeki periyotta orta vadede piyasaların çok dikkatle izlediği bir husus olacak” halde görüş bildirdi.
Ata Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Cemal Demirtaş bahse ait, “Bir faiz indirim süreci başlamıştı ve devam ediyor. Yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 13-14 civarında. Eylül sonu itibariyle 9.7’ye geliyor ve biz şu anda Türkiye olarak yüzde 24 faiz ödüyoruz. Bu çok önemli bir ödeme. Bu çerçevede hükümet tarafından daha fazla faiz indirimi istenebilir.
Biz geçen yirmi yılda daima küresel faizlerle dengelendik. 2001-2008 devrinde küresel faizlerin düşmesi bize yardımcı oldu. 2008-2012’de yatay gitti, 2012’den beri Türkiye içindeki gelişmeleri bir yana bırakırsak küresel faiz ortamından negatif etkileniyor. Türkiye’nin önemli bir sermaye açığı var ve bunun finansmanı için yurtdışı piyasalara bağımlıyız. Türkiye iktisadı yedi yıldır bunun cefasını çekiyor. Önümüzdeki üç yılda şayet içerde de yanlışsız siyasetler izlenebilirse Türkiye iktisadı küresel faizlerin düşme eğiliminden de takviye bulabilir“ dedi.
TEB Yatırım BNP Paribas Baş Stratejisti Işık Ökte ise, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Lideri Murat Çetinkaya’nın vazifeden alınıp yerine Lider Yardımcısı Murat Uysal’ın getirilmesinin akabinde TL varlıklardaki fiyatlamaları “Haftasonu gelişen haber akışında yabancıların şöyle bir izlenimde olduğunu anladım, bir biçimde merkez bankasının temmuz ayı faiz indirim beklentileri Çetinkaya’nın misyondan alınmasıyla yükselecek ve bunun da liraya tesiri negatif olacak. Risk primindeki 500 lerin üzerinden geri çekilmeyle gelen güzelleşme. Bu sabah 376’dan 395’e gerçek bir hareket olsa da zirve noktası dikkate alındığında bu o kadar kıymetli bir hareket değil. Birebir vakitte yabancıların merkez bankasının bağımsızlığı ve kredibilite konusundaki fikirlerinde çok radikal bir değişme yok. Şu anki fiyatlama bize gösteriyor ki borsa yalnızca yüzde bir aşağıda. Ben makus bir fiyatlama görmüyorum piyasada. Şu anda hanehalkının bir panik içinde dolarize olmaya koştuğunu ya da yabancıların bu haberle tl varlıklarından çıkma eğiliminde olduğunu zannetmiyorum“ formunda kıymetlendirdi.
Ekonomist Haluk Bürümcekçi kararın tartışmalı olduğunu vurgulayarak, faiz konusunda ‘halihazırda bir indirime hazırlanıldığını, bu üslup bir kararın piyasa açısından daha fazla indirim olarak algılandığını’ kelamlarına ekledi.
Murat Çetinkaya’nın misyondan alınmasına ilişkin TD Securities EM Stratejisti Cristian Maggio “Bu açıkça faizlerin düşürülmesine yönelik bir hareket. Aksi halde Erdoğan Çetinkaya’yi vazife müddetinin dolmasından bir yıl evvel misyondan almazdı. Kısa vadeli faizler daha fazla faiz düşüşüyle ile beklentiden daha süratli düşebilir. Lakin uzun vadeli faizler aksi istikamette masraf. Bu, pay senetleri için de negatif” dedi.
Nomura Ekonomisti İnan Demir TCMB lider yardımcılığı ve öncesinde büyük bir bankanın hazine idaresinden sorumlu genel müdür yardımcılığı ile yeni TCMB liderinin uygun hazırlanmış olduğunda dair kuşku yok. Lakin eski liderin misyonundan alınması tehlikeli bir örnek teşkil ediyor. Bunun para siyasetine tesiri olabilir. Sonuç olarak piyasaların bir sonraki para siyaseti konseyi toplantısında daha büyük bir faiz indirimini beklediğini düşünüyorum”dedi.
