Savaş ve AK Parti’li milletvekillerinin imzasını taşıyan Gelir Vergisi Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin görüşmeleri, TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde başladı.
Savaş, teklif sahibi olarak düzenleme hakkında komiteye bilgi verdi.
Teklifin iktisat, finans, kamu maliyesi, toplumsal güvenlik, kamu-özel iş birliği, güç ve öteki alanları ilgilendiren 32 husustan oluştuğunu anımsatan Savaş, 15 kanunda değişiklik yapıldığını söyledi.
Teklifte yer alan ana başlıklarda hedefledikleri durumun, iktisadın iç dengelerinde durağanlaşan kaynakları harekete geçirerek sağlıklı bir ekonomik büyümeyi gerçekleştirebilmek olduğunu belirten Savaş, teklifle yeni enstrümanlar devreye sokularak, iktisatta yaşanan aksiliklerin bertaraf edilmesinin amaçlandığını lisana getirdi.
Bankalardaki problemli kredilerde yaşanan artış nedeniyle sıkıntılı kredilerin yapılandırılmasının teklif edildiğine işaret eden Savaş, kredi vadelerinin uzaması, nakit akışlarının vadeye uygun hale getirilmesi sonucunda firmaların tekrar katma paha sağlayacak olmasının hem bankaların hem de firmaların bilançolarını düzelteceğini, bu sayede üretimin, yatırımın, ihracatın, ticaretin ve istihdamın sürdürülebilir büyümenin en kıymetli ögesi olacağını vurguladı.
Bu döngüyü aksine çevirmek için yapılması gerekenlerin, tıkanan kredi kanalının tekrar açılması olduğunu lisana getiren Savaş, bankaların aktifinde bulunan problemli kredilerin süratli ve aktif biçimde çözümlenmesi, yapılandırılabilecek olanların yapılandırılması, oburlarının ise süratle tasfiye edilmesi gerektiğini anlattı.
Kredi kanalını tekrar çalıştırmak için bankaları mali manada daha dirençli hale getirmenin yanında finansal yine yapılandırmalar yoluyla faal kalitesini yükseltmek gerektiğinin altını çizen Savaş, şöyle devam etti:
“Bu çerçevede kredi kanalında son 1 yıl içerisinde görülen tıkanıklığı açmak için bir yandan bankaların mali yapısını güçlendirecek önlemler alınırken öteki yandan yine yapılandırmaları yasal ve kurumsal bir çerçeveye oturtarak, kimi vergi istisnalarıyla teşvik etmek gerekmektedir. Bu çerçevede hazırladığımız kanun teklifiyle, bankalara 2 yıl müddetle finansal yine yapılandırma imkanı sağlanmakta, Sayın Cumhurbaşkanımıza 2 yıl daha bu süreyi uzatma yetkisi verilmektedir. Kelam konusu düzenlemelerle ulusal ve memleketler arası konjonktür kaynaklı makro ekonomik gelişmeler münasebetiyle gerçek bölümde ortaya çıkabilecek finansal sıkıntıların çözümlenmesini, yapılandırma programlarını içeren bir uzlaşı platformu oluşturarak, finansal zahmet yaşayan borçlu firmalara ödeme gücü kazandırılmasını, bu suretle katma paha yaratmaya ve istihdam oluşturmaya devam etmelerini amaçlamaktayız.”
Mustafa Savaş, sıkça değişen piyasa şartlarını da dikkate alarak, zarurî karşılık oranlarının belirlenmesinde, mali kuruluşların bilanço içi yahut dışı uygun görülen kalemlerinde meydana gelen değişikliklerin dikkate alındığı düzenlemeler yaptıklarını aktardı.
– “En çok kar eden anonim şirket”
Savaş, teklifle öne çıkan bir öbür kıymetli düzenlemenin de Merkez Bankasında biriken ihtiyat akçelerinin Hazineye bölümü olduğunu anımsattı.
Konuya ait tarihî geçmişe bakıldığında Merkez Bankasının yalnızca 3 yıl ziyan ettiğine işaret eden Savaş, bunun dışında bankanın her yıl kar ettiğini, son yıllarda Türkiye’nin en çok kar eden anonim şirketi olduğunu kaydetti.
Zamanla ülkenin en karlı anonim şirketi haline gelen Merkez Bankasının yıllık karını dağıtmamasının, yüksek maliyetli meselelere yol açtığına dikkati çeken Savaş, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bunu iki kalemle özetlemek gerekirse, Hazineye devredilmeyen her türlü kar, dağıtılmayan kar fiyatı kadar ek borçlanma oluşturduğu için iç borçlanma faizlerinin birebir oranda yapay biçimde yüksek kalmasına yol açmaktadır. Merkez Bankası karı, son analizde piyasadan çekilen paradır. Kar ne kadar yüksek ise o kadar yüksek ölçüde piyasa fonlama muhtaçlığı ortaya çıkmaktadır. Son günlerde kamuoyunun gündemini sıkça meşgul eden bir husus olarak yedek akçe zamanının, Merkez Bankası tarafından para basılması manasına gelmediğini söz etmek gerekmektedir.
Yedek akçe siyasetlerinde başka ülke örneklerine gelince, uygulamanın her ülkenin takip ettiği bir genel kural olmadığı gerçeğiyle karşılaşıyoruz. Kanada, Meksika ve Çin merkez bankaları karlarının yüzde 100’ünü, Polonya yüzde 98 düzeyindeki fiyatını, Güney Kore ve Güney Afrika ise karının yüzde 90 düzeyini Hazineye aktarıyor. Hindistan’da ise karın yüzde kaçını devredeceğine merkez bankası karar veriyor lakin Hindistan hükümeti bu kararı devre dışı bırakan ikinci bir karar alabilmekte, son durumda hükümet asıl karar verici olmaktadır. İhtiyat akçesi düzenlemesiyle kar dağıtımının dünya örnekleriyle uyumlu hale gelmesi sağlanmaktadır.”
TBMM Plan ve Bütçe Kurulu Lideri Lütfi Elvan, kanun teklifi için 28 kamu kurum ve kuruluşu ile 27 sivil toplum örgütünü komiteye davet ettiklerini söyledi.
Elvan, 11. Kalkınma Planı’nın, komitedeki görüşmelerinin 16 Temmuz Salı günü yapılacağını bildirdi.
Teklifin tümü üzerinde görüşmeler devam ediyor.
AA
